maandag 26 oktober 2015

Hoezo oud?

Inside every old person is a young person wondering what happened. Die zin intrigeert me al dik twintig jaar. Vooral in het Engels. Omdat ik het door die woorden beter voor me zie: een verbaasde tiener of twintiger in het stramme lijf van een bejaarde. Die zin is prachtig verbeeld in de fotoserie van fotograaf Tom Hussey.



Je kijkt in de spiegel en je ziet jezelf. Vitaal en in je element: als dappere brandweerman, jonge moeder, toegewijde verpleegkundige, enzovoort. Met daarbij de gedachte dat alles nog kan. Foto’s van jezelf zijn confronterend. Jaren terug had ik foto’s van mijn moeder gemaakt, in de hoop dat ze konden dienen als paspoortfoto, want naar de fotograaf lopen lukte niet meer. Natuurlijk voldeden ze niet aan de eisen, maar toch waren die foto’s akelig raak. Ze lieten mijn moeder zien zoals ze er uitzag. Ik zag haar wel vaker natuurlijk, maar op die foto’s zag ik plots een bejaarde vrouw, met een beetje afwezige verstarde blik. Verdrietige, kale aanblik. Zelf zag ze het ook: ‘Jezus, wat een oud wijf ben ik!’ Ik wist niet wat te zeggen, iets ontoereikends als ‘dat valt toch wel mee’. Het viel niet mee.

Ik zit nog wel een paar decennia van bejaard zijn vandaan, maar schrik toch regelmatig. Ja soms ook van mijn eigen spiegelbeeld, maar vooral van anderen. Mensen van mijn leeftijd die er soms schrikbarend oud uitzien. Onlangs nog in de krant, een historicus - misschien komt het door zijn beroep? -  ik schatte hem midvijftig. Hij was midveertig… net als ik. 

Een tijd terug ging ik naar de begrafenis van de vader van een goede vriend. Een voor een druppelden zijn jaarclubgenoten de kerk binnen. Ik zag zeker zes keer mijn vader binnenkomen: lange kleurloze regenjas, bril, terugtrekkende haargrens, strakke zijscheiding, ernstige blik. Ouwe mannen! Het viel de vriendin met wie ik was ook op. Maar… we zijn even oud. Hoe vriendelijk is de tijd voor ons geweest? Je knippert met je ogen en ze zeggen ineens ‘u’ tegen je. Nog een paar nachtjes slapen en ze vragen of ze me moeten helpen met oversteken.